Toksyny grzybów

Toksyny w naturze występują w wielu organizmach. Ich szczególnym siedliskiem są grzyby. Zatrucie może wywoływać nawet kilkaset gatunków grzybów kapeluszowych (w samej Europie to aż 160 rodzajów). Wśród tych wywołujących zatrucia na terenie naszego kraju można wymienić: muchomora zielonawego (mylonego z gąską zieloną ze względu na ubarwienie) – który jest niebezpieczny przede wszystkim dlatego, że zatrucie nim daje objawy późno.

Toksyny – co to za związki?

Toksyny krążą już we krwi – a są to związki o silnym działaniu, jak amanityna, falloidyna i fallolizyna. Falloidyna uszkadza błony śluzowe, ale wchłania się słabo, natomiast amanityna jest najbardziej groźna. Toksyna ta jest bowiem odporna na wysoką temperaturę a w dodatku może prowadzić nawet do obumierania narządów wewnętrznych (poprzez przerwanie procesów życiowych komórek).
Innym wywołującym zatrucia grzybem jest olszówka, czyli krowiak pospolity. Toksyną w niej zawartą jest inwolutyna – generująca dolegliwości ze strony układu pokarmowego, a następnie zespół hemolityczny (czyli rozpad czerwonych ciałek krwi), niewydolność nerek. Generalnie jednak objawy nie są aż tak poważne – wszystko zależy od organizmu. Nawet pozornie niegroźne grzyby, jak gąska zielona mają w składzie toksyny. Mogą one prowadzić (przy nadmiernym spożyciu) do osłabienia, bóli mięśni, wzmożonej potliwości, a nawet rozpadu mięśni czy niewydolności nerek. Czynnikami toksycznymi w grzybach mogą być nie tylko białka, ale też fenole (np. boletol wywołujący zaburzenia trawienia, zawarty w borowikowcach) czy mieszanki czynnych alkaloidów. Nie należy przy tym zapominać, że wiele z grzybów może mieć mimo toksycznego działania również lecznicze właściwości. Warto w tej kwestii nabyć wiedzę, aby bez lęku móc delektować się skarbami lasu.